Niektóre obowiązki wynikające z obowiązujących od 1 października 2020 roku przepisów dotyczących Jednolitego Pliku Kontrolnego sprawiały przedsiębiorcom wiele problemów. Nierzadko w formularzach JPK_V7 pojawiały się błędy, za które grożą niemałe kary. W celu ich uniknięcia konieczne było składanie tak zwanego czynnego żalu. Teraz, dla ułatwienia życia przedsiębiorcom, postanowiono to zmienić.
Problemy wynikające z nowych przepisów
Nowe przepisy dotyczące formularzy JPK_V7, obowiązujące od 1 października 2020 roku spowodowały między innymi konieczność oznaczania przez przedsiębiorców specjalnymi kodami GTU transakcji związanych ze sprzedażą niektórych towarów, określanych jako wrażliwe. Należy do nich alkohol, wyroby tytoniowe, elektronika, leki, części samochodowe, a także niektóre usługi niematerialne. Dodatkowo konieczne jest także opisywanie niektórych transakcji, na przykład z podmiotami powiązanymi lub też specyficznych procedur, takich jak mechanizm podzielonej płatności. Od samego początku te nowe obowiązki sprawiały przedsiębiorcom oraz ich księgowym mnóstwo problemów. Przedsiębiorcy nie mieli pojęcia, jakie nadawać kody dla swoich transakcji, księgowi dostawali gołe zestawienia faktur i sami musieli ustalać, które transakcje powinny być oznaczone i jak.
Mimo, że urzędy skarbowe podały interpretacje oznaczeń, wciąż są wątpliwości. Największe problemy sprawia kod MPP, a więc mechanizm podzielonej płatności. Nie zostały także jednoznacznie wyjaśnione zasady oznaczania świadczeń kompleksowych. Wiele wątpliwości wiąże się również z opisywaniem usług niematerialnych kodem GTU_12. Przedsiębiorcy na przykład nie mają pewności, czy muszą oznaczać tak chociażby usługi informatyczne.
Często w formularzach oznaczenia są błędne lub nie ma ich wcale. JPK stanowi rodzaj księgi podatkowej, więc za błędy trzeba liczyć się z grzywną, która wynika z przepisów kodeksu karnego skarbowego. Aby uniknąć kary przedsiębiorcy składają razem z JPK tak zwany czynny żal, czyli pismo informujące urząd skarbowy o możliwych błędach w dokumencie. Podobnie robią biura rachunkowe. Różne też jest podejście urzędów skarbowych. Jednym wystarczy czynny żal przy tylko niektórych błędach, inne życzą sobie go przy każdym. Ponadto ile urzędów, tyle form czynnego żalu – jednym wystarczy formularz ORD-ZU, czyli wyjaśnienia przyczyn korekty, a inne żądają odrębnego pisma wysyłanego pocztą. Niektóre urzędy dają możliwość przysłania pisma pocztą mailową, w formie skanu, a inne żądają pisma z podpisem kwalifikowanym czy certyfikowanym. Czasem zdarza się, że czynny żal wysyłany przez portal biznes.gov.pl dociera później niż sama korekta i nie wiadomo przez to, czy jest skuteczny. Problemy tylko się mnożą, a rozwiązaniem wszystkich ma być rezygnacja z czynnego żalu.
JPK VAT bez czynnego żalu
Ministerstwo Finansów zapowiada, że nie trzeba będzie już składać przy korekcie Jednolitego Pliku Kontrolnego czynnego żalu. Będzie za to miał zastosowanie art. 16a kodeksu karnego skarbowego. Przepis ten mówi, że przedsiębiorca, który złożył skuteczną korektę JPK i opłacił podatek, nie podlega karze. Na ten moment projekt nowelizacji jest uzgadniany z Ministerstwem Sprawiedliwości. MF chce również wprowadzić poprawki do zasad wypełniania Jednolitego Pliku Kontrolnego, aby ułatwić nieco życie przedsiębiorcom. Jednak w tej nowelizacji również nie brakuje pewnych kontrowersji, chociażby w związku ze stosowaniem oznaczenia MPP do transakcji dobrowolnie objętych mechanizmem podzielonej płatności.
Za błędy w Jednolitym Pliku Kontrolnym grozi nie tylko grzywna na podstawie kodeksu karnego skarbowego, ale także kara pieniężna na podstawie ustawy o VAT. Fiskus na szczęście aż tak bardzo nie pali się do karania. Kara może zostać nałożona, jeśli przedsiębiorca notorycznie popełnia błędy uniemożliwiające sprawdzenie poprawności transakcji. Oczywiście uprzednio przedsiębiorca otrzyma szansę na korektę. 500 złotych kary można uniknąć składając do 14 dni od stwierdzenia błędów korektę JPK. Jeśli zaś US wykryje błędy, da przedsiębiorcy 14 dni na korektę. Dopiero w razie niedopełnienia obowiązku korekty nakładane będą kary.